Г.ЧҮЛТЭМЖАМЦ: ИРГЭД ЭНГИЙН БОЛОН ЦАХИМ ГЭСЭН 2 ТӨРЛИЙН ГАДААД ПАСПОРТООС СОНГОЛТОО ХИЙЖ ЗАХИАЛАХ БОЛОМЖТОЙ.
Үндэсний энгийн цахим гадаад паспорт /е-паспорт/-ыг хэрэглээнд нэвтрүүлэхээр 3 дугаар сарын 1-нээс захиалга авч эхэлсэн. Өнөөдөр хэвлэлтээс гарсан паспортууд захиалсан иргэдийн гад дээр очиж байгаатай холбоотойгоор тодруулга мэдээллийг Улсын бүртгэлийн хэлтсийн дарга Г.Чүлтэмжамцаас тодрууллаа.
-Сайн байна уу. Улсын бүртгэлийн байгууллагаас иргэдэд гуравдугаар сарын 1-ний өдрөөс Үндэсний энгийн паспортын шинэ загвар болон цахим гадаад паспортыг олгож эхэлсэн. Энэ ажлын талаар мэдээлэл өгөөч?
- Тийм ээ. Үндэсний энгийн цахим гадаад паспорт /е-паспорт/-ыг хэрэглээнд нэвтрүүлэхээр 3 дугаар сарын 1-нээс захиалга авч эхэлсэн. Захиалсан паспорт нь өнөөдөр иргэдэд очиж байна.Иргэд энгийн болон цахим гэсэн 2 төрлийн гадаад паспортоос сонголтоо хийж захиалах боломжтой. Цахим паспортыг 82500, энгийнийг нь 32500 төгрөгөөр захиалж байна. Манай Улс Олон улсын иргэний нисэхийн байгууллага /ИКАО/-ын нийтийн түлхүүрийн санд элсэн орсноор олон улсын стандартад нийцсэн өндөр нууцлал бүхий цахим гадаад паспортыг ашиглах боломжтой болсон. "Иргэний гадаад паспортын хүчинтэй хугацаа дуусаагүй, хүчин төгөлдөр байгаа бол заавал цахим паспортоор солих шаардлагагүй.
-Шинэ цахим гадаад паспорт ямар давуу талтай вэ?
- Цахим гадаад паспорт чиптэй, хилийн шалган нэвтрүүлэх ажилтнаар штамп даруулахгүйгээр сканердаад гарч, орно. Цахим паспорт нь энгийн паспортоос олон буюу 42 хуудастайгаараа давуу талтай. 2021 оны арванхоёрдугаар сард Олон улсын иргэний нисэхийн байгууллагын (ИКАО) салбар байгууллага Нийтийн түлхүүрийн санд Монгол Улс 82 дахь улс болон элссэн юм. Одоогоор энэ байгууллагад 90 гаруй улс элсэн орсон байгаа. Иргэдийн гар дээр очсон цахим паспорт энэ 90 улсын хооронд ямар нэгэн саадгүй зорчих боломжийг нээж өгсөн. Паспортын хуудсууд дээр Бурхан Халдун, Алтан-Овоо, Говь гурвансайхан, Богд Хан, Сутай хайрхан гээд төрийн тахилгат хайрхдаас гадна Монгол ахуйг харуулсан мэдээллүүд байршсан.
-Иргэд гадаад паспортоо хэрхэн авах вэ?
- Орон нутгийн иргэд аймгийн улсын бүртгэлийн хэлтэст өөрийн биеэр очиж захиалж авна. Улсын бүртгэлийн байгууллага өнөөдрийн байдлаар E-Mongolia систем дээр 90 төрлийн үйлчилгээг оруулж иргэдэд орон зай, цаг хугацаанаас үл хамааран төрийн бүртгэлийн үйлчилгээ авах боломжийг бүрдүүлсэн. Иргэдийн хамгийн их авдаг үйлчилгээ бол гадаад паспортын үйлчилгээ. Гадаадад амьдарч ажиллаж буй Монголчуудын хувьд гадаад паспортоо Монгол Улсаас хилийн чанадад суугаа дипломат төлөөлөгчийн газруудын консулын ажилтнаар дамжуулан захиалж авна.
-Иргэд хоёр гадаад паспорттой байж болох уу. Өмнөх гадаад паспортынх нь хугацаа дуусаагүй бол яах вэ?
-Одоо иргэдийн гар дээр буй хүрэн өнгөтэй паспорт хүчинтэй хэвээр байна. 2020 оноос хойш паспортыг 10 жилийн хугацаатайгаар олгосон. Өмнө авсан паспорт хугацаа нь дуусаагүй бол 2033 он хүртэл хүчинтэй хэвээр байна. Иргэд надад цахим гадаад паспорт шаардлагатай байна, энэ паспортоо цахимаар сольё гэвэл манай байгууллага дээр ирж солиулах юм. Гэхдээ хүчинтэй энгийн хоёр гадаад паспорттой байхыг зөвшөөрөхгүй. Өөрөөр хэлбэл, паспортын хугацаа нь дууссаны дараа шинэ паспорт авах үед сольж олгоно. Олон улсад иргэд хил гаалиар гарах, улс хооронд нэвтрэхэд яригдаж буй томоохон асуудал бол мөнгө угаах, терроризмтой тэмцэх асуудал юм. Ер нь улс болгон гадаад паспортын олголт дээрээ онцгой анхааралтай ханддаг юм.
-Үндэсний энгийн цахим гадаад паспортын төлбөрийн талаар мэдээлэл өгөөч.
Монгол улсад нийтдээ энгийн, албан, дипломат гэсэн гурван төрлийн гадаад паспорт хэрэглэж байна. Өнөөдөр аль ч паспорт маань чиптэй болж байгаа юм. Цахим энгийн гадаад паспорт 82500 төгрөг, цахим биш энгийн паспорт 35,0 мянган төгрөг. Үнийн хувьд асуудал их яригддаг. Улсын бүртгэлийн байгууллагаас 2022 онд 50 гаруй улсын гадаад паспорт олгох хугацаа, үнэнд судалгаа хийсэн байдаг. Лаос 35 ам.доллар, Украин 37 евро, Литва 43 евро, Япон 112 евро, Чили 111 евро гэх мэт 30 еврогоос дээш үнэтэй байна. Бид цахим гадаад паспортын 82500 төгрөгийг ойролцоогоор ам.доллараар тооцоход 23.5 ам.доллар, энгийн паспорт 10 ам.долларын паспорт юм.
Тэгэхээр бидний хувьд дунджаас бага үнэтэй паспорт хэрэглэж байна.. Энэ цахим болон энгийн шинэ загварын гадаад паспортын бэлдэцийг анх удаа дотооддоо үйлдвэрлэж эхэллээ. Ингэснээр мэдээллийн аюулгүй байдал, үнэ зэрэгт маш том давуу тал гарч байгаа юм. 82500 төгрөг бол дэлхийд, ийм стандартын түвшинд хэрэглэхэд харьцангуй бага үнэ юм. бий.
-Цаг зав гарган ярилцсанд баярлалаа.
Ярилцсан: Г.Заяа
